home    
Slovak
  O nama
  Akti
  Aktivnosti
  Bilteni
  Press clipping
  Donatori
  Foto galerija
  Kontakti
 
Slika mjeseca
 
Pišite nam
 
 
 

 

22.07.2007.
DVA POGLAVLJA NEZAVISNOSTI

Godine 1989 u centralnom dijelu Evrope uklonjen je, nakon punih 40 godina, jednopartijski totalitarni režim komunistickih vlasti i slovacki narod mogao je konacno slobodno da dise vjerujuci da je dosao period demokratije i slobode. Posto je bila dio Cehoslovacke sve do prvog janura 1993. godine, period nezavisnosti Slovacke se može podijeliti u dva poglavlja.

Prica u prvom poglavlju (1993-1998) se uglavnom odnosi na zahladenje odnosa sa Evropskom unijom i NATO, kombinovanih sa odbijanjem ekonomskih reformi. Tokom prvih pet godina nakon sticanja nezavisnosti, Slovacka je bila meta medunarodne kritike zbog nedostatka postovanja prava manjina i demokratskih procesa tokom vlade autoritarnog premijera Vladimira Mecijara.

U drugom poglavlju (1998-2006) je doslo do radikalne promjene pravca u kojem je Slovacka prihvatila sve troje: EU, NATO i reforme. Pod premijerom Mikulasom Dzurindom, koji je izabran po drugi put na izborima u septembru 2002. godine, Slovacka je ubrzala reforme u želji da pristupi EU i NATO. Nakon zvanicnog poziva od obje organizacije da postane njihova clanica, gradani Slovacke su na referendumu u maju 2003. godine, vecinom glasali za pridruživanje EvropskojUniji.
Ipak, kao i u vecini bivsih komunistickih zemalja, promjene nisu dosle lako. Privatizacija je dovela do skoka broja nezaposlenih, kojih je sada oko 20 odsto, sto je medu najvisim postocima u Evropi.

Posle 17. juna 2006 formirana je nova slovacka Vlada socijaldemokrate Roberta Fica. Iako je povjerenje Parlamenta da u naredne cetiri godine Vlada dobila glatko, prethodila joj je 23 - satna žucna javna rasprava. Nova Vlada ima misiju povratka socijalne države gradanima. Stranka premijera Roberta Fica se zove SMER (sto znaci Pravac) i u koaliciji je sa HZDS ( Pokretom za demokratsku Slovacku) bivseg autoritarnog premijera Vladimira Mecijara i nacionalistickom SNS (Slovackom narodnom strankom). Ima komotnu vecinu od 85 od ukupno 150 poslanika. Prije izbora Fico je ostro kritikovao Jesea Manuela Barossa, sefa Evropske komisije, koji je otvoreno navijao za Dzurinda. Slovaci su ponosit narod, u rjecniku imaju i rijec inat (naschval, just) koji ocitava reakciju Roberta Fica da ne može Brisel odluciti o tome ko ce vladati zemljom, vec da to pravo pripada samo njenim gradanima. Nova Vlada je prionula mjerama poboljsanja prava etnickih manjina u Slovackoj, mada kriticari tvrde da ima malo istinskog pomaka. Slovacka takode ima i prilicno veliki broj Roma koji žive u disproporcionalno velikom siromastvu i na marginama drustva. Nekoliko zemalja Evropske unije je u drugoj polovini devedesetih godina za gradane Slovacke uvela vizni režim, i to upravo zbog brojnih slovackih Roma koji su tražili azil u inostranstvu. Bez obzira na sve poteskoce, ova planinska zemlja oduvek je bila ponosna na svoju jaku industrijsku tradiciju. Pored metalurgije i sve razvijenije automobilske industrije, Slovacka je pored Ukrajine, jedna od najvecih prenosnika ruskog plina. Slovaci su tradicionalno ponosni i na svoju zemlju, koja se može pohvaliti nevjerovatnim prirodnim ljepotama. Ipak, u tradiciji slovackog naroda su i nadaleko poznate bajke, u kojima su sunarodnici opisani kao snalažljivi, duhoviti i uvijek hrabri. Oni koji su i van bajki proslavili svoj narod, svakako su bili Ljudovit Stur, Milan Rastisav Stefanik, Aleksander Dubcek i Andy Warhol.

U istoriju samostalne i suverene Crne Gore su se nesumnjivo upisali i Slovaci Miroslav Lajcak i Frantisek Lipka, koji su bili izaslanici Evropske unije na preporuku Venecijanske komisije za sprovodenje referenduma u Crnoj Gori. Zanimljivo da je predsjednik Slovacke države Ivan Gasparovic porijeklom iz Hrvatske, dok je podpredsjednik vlade Dusan Caplovic rodom iz Vojvodine, sto dokazuje tezu, da su najbolji Slovaci iz dijaspore. U dijaspori živi prema procjenama jedna trecina Slovaka, kulturno najaktivniji su oni iz Vojvodine, ima ih 60 000 hiljada, a tu su se naselili 1745. godine. Zastavu koju vidite na vrhu teksta (bijelo-plava-crvena sa slovackim grbom) se zaviorila u februaru ove godine u jednom podgorickom restoranu. Razlog je bila medunarodna crnogorsko-slovacka svadba. Zaljubio se Slovak u Crnogorku, a vjerovatno i Crnogorka u Slovaka i kao epilog tih emocija danas imamo mjesoviti brak. Slovak je dosao da pojaca Crnu Goru i tvrdi da brojcano mali narodi ne vole velike narode, jer ako se veliki naslone na nas male, slomice nam kicmu, zbori ovaj tridesetogodisnjak, mudro rijecima predaka.

Najava događaja
 
 
 
 
 
 
 
Preporučujemo ...
 
Korisni linkovi